تنبیه صادرات، تشویق واردات!
![](https://eknews.ir/wp-content/uploads/2022/12/ثبت-شرکت-واردات-و-صادرات.jpg)
اقتصاد خوب: جهش نرخ ارز در سال های اخیر و رویههای تعیینشده از سال ۹۷ بهگونهای بوده که همواره مورد اعتراض و گلایه تجار بوده و هست زیرا با توجه به تحریمها و نبود امکان تبادل ارزی با بانکهای خارجی، بازگشت ارز به داخل کشور همواره سختترین کار تجارت خارجی ایران شده است. البته دولت طی ۴ سال گذشته سعی کرده سیاستهای ارزی را بهگونهای تعدیل کند که بازرگانان از تجارت خود دلسرد نشده و در مسیر بازگشت ارز به داخل کشور متضرر نشوند و برای این کار مشوق هایی تعیین کرده است اما تفاوت فاحش نرخ ارز در سامانه نیما به عنوان سامانه ای که صادرکنندگان موظف به ورود ارز خود به کشور از آن مسیر هستند با نرخ های فعلی بازار که در روزهای اخیر به بالاتر از ۵ هزار تومان نیز رسیده است، انگیزه صادرکنندگان برای بازگشت ارز را کمتر کرده است و گاهی موجب می شود صادرکنندگانی که امکان ورود ارز خود را ندارند یا صادرات به صورت ریالی دارند مجبور شوند ارز را از بازار به نرخ آزاد بخرند و چند هزار تومان ارزان تر به نرخ نیما بفروشند و در مقابل این سیاست ضد صادرات، واردکنندگان با دریافت ارز ارزان نیمایی و واردات کالا و فروش آن به نرخ های متناسب با قیمت ارز بازار سود سرشاری کسب می کنند. در نتیجه این فرایند طی یک سال اخیر شاهد رشد عجیب واردات و کاهش صادرات هستیم و تراز تجاری ۸ ماهه کشور منفی ۴.۶ میلیارد دلار شده است. جزئیات این سیاست ضد صادرات و مشوق واردات را در گزارش امروز روزنامه خراسان در روزنامه خراسان رضوی با تیتر « تنبیه صادرات، تشویق واردات!» بخوانید.
وقتی صادرکننده برای رفع تعهد ناچار است ارز آزاد ۳۵ هزارتومانی بخرد و با نرخ نیمایی ۲۹ هزارتومانی به دولت بفروشد ولی واردکننده با واردات ارز نیمایی میگیرد؛ چرخهای ایجاد می شود که ضرر حداقل ۲ هزارتومانی برای صادرکننده و سود چند هزارتومانی برای واردکننده دارد شاید به همین دلیل است که طی یک سال اخیر شاهد رشد عجیب واردات و کاهش صادرات هستیم، اما چه باید کرد؟
مسئله بازگشت ارز حاصل از صادرات، مربوط به سه چهار سال گذشته نیست اما رویههای تعیینشده از سال ۹۷ و بعد از تشدید تحریمهای یکجانبه آمریکا و جهش فنری نرخ ارز بهگونهای بوده که همواره مورد اعتراض و گلایه تجار بوده و هست زیرا با توجه به تحریمها و نبود امکان تبادل ارزی با بانکهای خارجی بازگشت ارز به داخل کشور همواره سختترین کار تجارت خارجی ایران شده است. البته دولت طی چهار سال گذشته سعی کرده سیاستهای ارزی را بهگونهای تعدیل کند که بازرگانان از تجارت خود دلسرد نشده و در مسیر بازگشت ارز به داخل کشور متضرر نشوند؛ اما گویی با نوسانات چند ماه اخیر نرخ ارز، گلایههای تجار تشدید شده و حتی برخی معتقدند که کاهش صادرات کشور متأثر از همین سیاستهای ارزی دولت است.
سود هزارتومانی و رفع تعهد ۲ هزارتومانی
رئیس انجمن صنایع پلاستیک استان در گفت وگو با خراسان رضوی دراینباره میگوید: دولت پایان آذرماه را مهلت تسویه و رفع تعهد ارزی تعیین کرده است. در صنعت پلاستیک که حدود ۶۵۰ واحد کارخانه دارای مجوز در استان فعال هستند و اضافه بر آن حداقل هزار واحد صنفی تولید پلاستیک نیز در استان وجود دارند که جمعاً حدود ۱۷۰۰ واحد تولیدی پلاستیک در استان فعالاند که این مسئله سطح رقابت در بازار را به شدت بالا میبرد. این رقابت باعث شده حاشیه سود یک کارخانه بابت هر کیلو محصول خود حداکثر هزار تومان باشد اما همین امروز بنده برای رفع تعهد ارزی باید حداقل دو هزار تومان هزینه کنم.
فروش یک دلار محاسبه ۱.۴ دلار
ابراهیمی توضیح میدهد: قیمت گمرکی هر محصولی مشخص است و برای پلاستیک قیمت ۱.۴ دلار برای صادرات یک کیلوگرم تعیینشده است. این که بنده صادرکننده پلاستیک را با چه نرخی به فروش میرسانم برای دولت مهم نیست و درهرصورت باید بابت هر کیلوگرم محصولی که صادر کردم ۱.۴ دلار ارز به دولت پرداخت کنم تا رفع تعهد ارزی شود. این در حالی است که قیمت پلاستیک صادراتی هیچ زمان به نرخ ۱.۴ دلار نرسیده و نخواهد رسید. همین امروز بنده کارخانهدار هر کیلو پلاستیک را به قیمت ۳۵ هزار تومان به کشور پاکستان صادر میکنم یعنی معادل یک دلار. درحالیکه قیمت پایه گمرکی ۱.۴ دلار تعیینشده است.
چرا مبنا ریال است نه دلار؟
این فعال و صادرکننده پلاستیک در پاسخ به این سوال که «چرا نرخ مبنا برای معامله محصول با کشور و خریدار خارجی بهجای ریال بر پایه دلار تعیین نمیشود که صادرکننده از تغییر نرخ ارز متضرر نشود مانند کاری که تقریباً همه کشورهای دنیا انجام میدهند» میگوید: تبادلات تجاری و معاملات تجار ایرانی در تمام حوزهها بر مبنای ریال و دلیل آن مشخص است؛ ما نظام تبادل ارزی نداریم؛ یعنی نظام بانکی ما قادر به انجام مبادلات ارزی نیست.
رئیس انجمن صنایع پلاستیک استان در پاسخ به این مسئله که چرا تجار ایرانی نرخ محصول خود را بر مبنای ریال بهطرف خارجی اعلام میکنند درحالیکه باید قیمت را بر پایه دلار اعلام کنند؟ نیز میگوید: عموماً تجار خارجی که با بازارهای استان خراسان رضوی مراوده دارند و کالا خریداری میکنند، سالها در این کشور فعال بوده اند و با بازار آشنا هستند. یک تاجر خارجی سالها بر مبنای ریال با تجار ایرانی کارکرده است زیرا نظام بانکی ما قادر به تبادل ارز نیست و بازرگان خارجی این مسئله را میداند.
چرا رویه غلط اصلاح نمیشود؟
وی در پاسخ به این مسئله که تعیین نرخ مبادله بهجای ارز بینالمللی دلار مانند کاری که تمام کشورهای دنیا انجام میدهند بر مبنای ارز داخلی است که متأثر از نوسانات شدید ارزهای بینالمللی و مدام در حال کاهش ارزش است رویه غلط و نیازمند اصلاح از سوی تجار ایرانی است ،میگوید: این رویه سالهاست که انجام میشود یعنی صرافیها در کشورهای مقصد محصول صادراتی ما ریال بهحساب تاجر ایرانی واریز میکنند و قادر به انتقال و تبادل ارز دلار نیستند، تفاوتی نمیکند در کشور پاکستان انجام شود یا چین، آلمان یا هند. البته ما قبول داریم این که مبنای تجارت را بهجای دلار بر مبنای ریال قراردادیم کاملاً به ضرر تاجر ایرانی است اما حداقل در چند دهه گذشته مبنای تجارت خارجی حداقل در خراسان رضوی ریال بوده است.
هیچ تقاضای دلاری از ما نمیشود
ابراهیمی تأکید میکند: این رویه آنقدر قوی و جاافتاده است که ما هیچ تقاضای دلاری برای محصولمان از طرف خارجی و کشور مقصد صادرات مطرح نمیشود؛ زیرا این امکان نه برای تاجر ایرانی و نه برای تاجر خارجی وجود ندارد که دلار معاوضه کنند و «ال سی» برای بانکهای ایرانی بسته است.
ابراهیمی در پاسخ به این سوال که چرا مبنای قرارداد دلار است و معاوضه به ریال انجام نمیشود؟ میگوید: تجار کشورهای هدف هم با این مسئله تبدیل ارز در کشورهای خود مواجه هستند؛ یعنی تاجر پاکستان هم نوسانات ارزی را در کشور خود دارد. البته باید توجه داشت که نوسانات دلار در نرخگذاری محصولات ما تأثیرگذار است. مثلاً اگر دلار از ۳۵ هزار تومان به ۳۸ هزار تومان برسد ما پلاستیک را به همان نسبت افزایش میدهیم و اینطوری نیست که بدون توجه به نرخ دلار قیمت محصول را به تاجر خارجی اعلام کنیم.
- دلار ۳۱ هزار تومانی در بودجه ۱۴۰۳
- قیمت دلار ۴۱ هزار و ۶۱۳ تومان شد
- نرخ دلار و سکه، ۲۷ آبان ۱۴۰۲
- آغاز مذاکرات ارزی بانک مرکزی در عربستان سعودی
- قیمت دلار ۴۱ هزار و ۳۹۴ تومان شد
- تامین ارز واردات شیرخشک از مرز ۹۸ میلیون دلار گذشت
- افزایش نرخ رسمی ۲۸ ارز
- پیشبینی رشد ۸۰ درصدی صادرات زعفران
- قیمت دلار ۴۱ هزار و ۲۷۸ تومان شد
- قیمت دلار ۴۱ هزار و ۲۵۲ تومان شد