متقاضیان وام ازدواج در جستجوی رتبه اعتباری / ساز ناکوک بانک ها

به گزارش خبرنگار شبکه خبری اقتصاد خوب،  وام ازدواج از جمله وام هایی است که بسیاری از زوج های جوان برای آغاز زندگی مشترک خود برای آن برنامه ریزی می کنند؛ وامی که از همان ابتدا از میزان مبلغ پرداخت تا شرایط دریافت آن همیشه با سر و صدا همراه بوده و مشکلاتی را در پی داشته است.

بزرگ‌ترین مشکل متقاضیان دریافت وام ازدواج و فرزندآوری تاخیر بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات است. خیلی از درخواست‌کنندگان وام فرزندآوری اعلام کرده‌اند حتی با تکمیل ثبت نام در سامانه بانک مرکزی و مشخص شدن شعبه ارائه‌کننده تسهیلات و انجام مراحل بانکی، ماه‌هاست منتظر مانده‌اند و بانک‌ها هنوز پرداخت وام را انجام نداده‌اند.

بر همین اساس، مبلغ وام ازدواج در سال ۱۴۰۲ در حالی افزایش یافته است که در سال جاری و با همین مبالغ فعلی نیز بسیاری از بانک‌های دولتی یا خصوصی مشکلات بسیاری را برای متقاضیان دریافت تسهیلات ازدواج ایجاد کردند.

این بانک‌ها به بهانه‌های مختلف مثل کمبود منابع نقدی و درخواست تضامین اضافه، از پرداخت این وام سرپیچی می‌کنند و این موضوع باعث ایجاد مشکلات دیگری نیز شده است. به طوری که نه تنها دست بسیاری از زوج‌های نیازمند وام ازدواج از این وام کوتاه شد، بلکه بسیاری دیگر از واجدان شرایط، قید دریافت وام را زدند و حق امتیاز خود را به فروش گذاشتند و همین موضوع سبب جولان سایت‌ها و شرکت‌های خرید و فروش تسهیلات ازدواج در سال‌های اخیر شده است.

حال به نظر می‌رسد که با افزایش مبالغ وام ازدواج از ۱۲۰ و ۱۵۰ میلیون تومان به ۱۷۰ و ۲۰۰ میلیون تومان، دریافت این وام را سخت‌تر از گذشته می‌کند.

سقف تسهیلات تکلیفی در بودجه ۱۴۰۲

یکی دیگر از موضوعاتی که می‌تواند زوج‌ها را برای دریافت وام ازدواج با مشکل مواجه کند، تعیین سقف برای تسهیلات تکلیفی بانک‌هاست.

مطابق تبصره ۱۶ لایحه پیشنهادی بودجه ۱۴۰۲ بانک‌های عامل مکلفند در چارچوب برنامه کنترل تورم، رشد نقدینگی و ترازنامه بانک‌ها تا سقف ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از محل ۱۰۰ درصد مانده سپرده‌های قرض‌الحسنه و بخشی از سپرده‌های جاری بر اساس توان خود تسهیلات پرداخت کنند.

این در حالی است که در لایحه بودجه ۱۴۰۱ سقفی برای وام‌های تکلیفی مشخص نشده بود و بانک‌ها مکلف بودند که ۱۰۰ درصد از مانده سپرده‌های قرض‌الحسنه و ۵۰ درصد از سپرده‌های جاری خود را وام دهند.

بر همین اساس، بانک های مختلف معمولا به مشتریان خوش حساب خویش پس از اعتبارسنجی وام ها و تسهیلات مختلفی را اعطاء می کنند. هر یک از افراد حقیقی و حقوقی به منظور بهره مندی از این وام ها و تسهیلات مختلف بانکی در تلاش هستند تا همواره رتبه اعتباری خویش را در سامانه های اعتبارسنجی ارتقاء دهند تا بتوانند وام های مختلفی را از بانک های عامل بگیرند.

بانک ها نیز پس از استعلام وام در صورتی که فرد مذکور به عنوان درخواست کننده وام، فردی خوش حساب بوده باشد؛ به آن ها وام های خود را اعطاء می سازند. در غیر این صورت بانک ها از دادن تسهیلات به افراد بدحساب امتناع می ورزند. وام های بسیار زیادی است که بانک های مختلف می توانند به مشتریان خویش اعطاء کنند.

وام مسکن، وام خرید کالای ایرانی، وام خرید خودرو و وام ازدواج که یکی دیگر از انواع وام هایی است که به عروس و دامادها تعلق می گیرد. برای هر یک از این وام ها نیاز به استعلام وام برای بانک های عامل می باشد تا در نهایت هر یک از بانک های مختلف بتوانند پس از استعلام وام و مشاهده رتبه اعتباری فرد مذکور تصمیم خود را مبنی بر اعطای وام یا عدم اعطای وام به فرد مذکور بگیرند. در ادامه بیشتر در خصوص دریافت وام ازدواج پس از اعتبارسنجی در نزد بانک های مختلف بحث به میان می آید. بنابراین در صورتی که به دنبال دریافت وام ازدواج هستید؛ با ما تا پایان همراه باشید.

دریافت وام ازدواج پس از اعتبارسنجی

هر زوجی می تواند تا پیش از ازدواج خویش اقدام به دریافت وام ازدواج برای خود کنند که هر ساله مبلغ آن به روز می شود. برای دریافت این وام معمولا یک یا دو ضامن نیاز است که می بایست فرد درخواست کننده آن را در به بانک معرفی کند. اما معرفی این دسته از اشخاص جزو پس از استعلام وام در نزد بانک ها و بررسی رتبه اعتباری آن ها امکان پذیر نیست.

به همین جهت بانک های عامل، رتبه اعتباری فرد مورد نظر را در سامانه های اعتبارسنجی مورد ارزیابی و سنجش قرار می دهند تا تنها در صورتی به این دسته از افراد وام تعلق بگیرد که ضامن یا ضامن های آنان کارنامه مطلوبی را از خود به جای گذاشته باشند و جزو افراد خوش حساب به شمار آیند. اینجاست که آن فرد می تواند ضمانت فرد درخواست کننده وام ازدواج را در نزد بانک ها بر عهده بگیرد. اما در صورتی که فرد درخواست کننده ای، ضامن یا ضامن هایی را به بانک ها معرفی سازد که هر یک از آن ها از رتبه اعتباری پایینی برخوردار بوده باشند یا سابقه چک برگشتی را در کارنامه خود ثبت کرده باشند؛ بانک ها ضمانت این فرد را قبول نمی کنند. بدین ترتیب فرد درخواست کننده می بایست ضامن خود را عوض نماید. با این حال، چالش اصلی در حوزه اعتبارسنجی به معیارها و سامانه های متقاضیان تسهیلات خرد، اتفاقا اعتبارسنجی برمی گردد.

در حال حاضر، مالک اصلی سامانه های سنجش اعتبار، به ویژه شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران، که تنها نهاد انحصاری تحت مجوز بانک مرکزی در این زمینه است، تعیین رتبه اعتباری افراد بر اساس نحوه بازپرداخت، معوقات بانکی، چک برگشتی و نظایر آن است. این در حالی است که آمار و ارقام حوزه تسهیلات بانکی نشان می دهد ۶۰ درصد مردم تا کنون وام نگرفته اند و ۴۰ درصد حداقل یک بار وام گرفته اند. بنابراین اعمال ۶۰ درصد مردم از جمله بخش عمده ای از زوج های جوان که برای دریافت وام ازدواج، اجاره، رهن یا خرید مسکن، خرید کالا یا جهیزیه و مانند آن اقدام می کنند، اصلا رتبه اعتباری ندارند که قابل سنجش باشد! بانک ها نیز با استناد به همین موضوع و به بهانه نکول بانکی یا تأخیر در بازپرداخت اقساط یا عدم وصول آن، از پرداخت تسهیلات به زوج ها طفره می روند.

ً زیان انباشته بانک ها، این در حالی است که اتفاقا بیشتر متعلق به تسهیلاتی است که بدون اعتبارسنجی مناسب و فراتر از الزامات قانونی، به اشخاص و نهادهای مرتبط مانند شرکت های زیرمجموعه خود پرداخته اند و به دلیل عدم سودآوری آنها، اعمال دچار زیان و افزایش مطالبات غیرجاری شده اند و درصد کمی از نکول بانکی به متقاضیان عادی برمی گردد.

نبود نظام اعتبارسنجی درست، دقیق و جامع و البته اجرای درست آن، از مهم ترین دلیل نابسامانی وضعیت مطالبات غیرجاری و عدم ارائه تسهیلاتی مانند وام ازدواج، مسکن، خودرو، کاال و… به متقاضیان است. بسیاری از بانک ها به بهانه نداشتن رتبه اعتباری توسط افراد یا محدود بودن شاخص های سنجش اعتبار از دادن وام به آنها خودداری می کنند. در واقع، به دلیل عدم تقارن اطلاعات بین بانک و متقاضیان تسهیلات
در سطوح مختلف، شناخت بانک از مسئولیت پذیری افراد در ایفای تعهدات شان مشخص نیست و پرداخت تسهیلات با دشواری همراه می شود. از این رو، همچنان نگاه سنتی ضامن و وثیقه محور، شاخص اعطای وام و تخصیص اعتبار است.

در حال حاضر بانک ها پس از اعتبارسنجی، به مشتریان خوش حساب، تسهیلات مختلف اعطا می کنند. اشخاص حقیقی و حقوقی برای بهره مندی از این تسهیلات باید از طریق پرداخت به موقع سایر وام ها، نداشتن چک برگشتی و … رتبه اعتباری خویش را در سامانه های اعتبارسنجی ارتقا دهند تا از بانک های عامل وام بگیرند. بانک ها پس از استعلام در صورت خوش حساب بودن فرد به وی وام می دهند و در غیر این صورت، از اعطای تسهیلات خودداری می کنند.

برای شکایت از بانک متخلف چکار کنیم؟

خیلی از متقاضیان وام از خواسته‌های عجیب و گاهی مواقع غیرقانونی بانک‌ها برای دادن وام به آنها گلایه کرده بودند. از درخواست داشتن حساب دارای گردش بالای مالی در همان بانک، تا مدرک کارت پایان خدمت و… اگر شما هم در مراجعه به بانک با تقاضای غیرمنطقی شعبه‌ای مواجه شدید، باید چکار کنید؟

اگر با هر مشکلی در روند ثبت نام یا دریافت وام مواجه بودید، کافی است به سامانه ثبت شکایت بانک مرکزی بروید و اعتراض‌تان را ثبت کنید. سامانه ثبت و رسیدگی به شکایت‌های مردمی بانک مرکزی با آدرس crm.cbi.ir، جایی برای طرح شکایات و مشکلات مردم است. کافی است شکایت خود را ثبت کنید. بعد هم یک کد پیگیری دریافت می‌کنید. مدتی  بعد هم با همان کد پیگیری امکان گرفتن نتیجه شکایت خود را از بانک مرکزی دارید. پس فراموش نکنید اگر مشکل یا شکایتی درباره انجام ثبت‌نام یا گرفتن وام ازدواج یا فرزندآوری دارید، با مراجعه به سامانه ثبت شکایت، امکان پیگیری موضوع را از بانک مرکزی خواهید داشت.

نوشته شده توسط: news1